Với vị trí thuận lợi, Ninh Thuận tiếp giáp với nhiều tỉnh trọng điểm như: Bình Thuận, Nha Trang – Khánh Hòa,… điều kiện thuận lợi để phát triển mọi lĩnh vực. Ngoài sở hữu biển xanh, nắng vàng, nhiều cảnh đẹp nơi đây còn được biết đến với làng dệt Mỹ Nghiệp – Một trong những làng nghề truyền thống nổi tiếng mang đậm nét đẹp văn hóa của đồng bào Chăm tại địa phương. Bạn đang có kế hoạch đi du lịch trong thời gian sắp tới chưa? Hãy cùng Ninh Thuận Travels tìm ngay về làng nghề truyền thống độc đáo này nhé!
Mục lục
I. Tổng quan về làng dệt Mỹ Nghiệp
1. Làng dệt Mỹ Nghiệp ở đâu?
– Đây là làng nghề dệt thổ cẩm của người Chăm có địa chỉ tại: Khu phố Mỹ Nghiệp, thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, thuộc tỉnh Ninh Thuận và cách trung tâm thành phố Phan Rang khoảng 12km theo hướng quốc lộ 1A.
2. Gợi ý một số phương tiện để di chuyển
Nếu xuất phát từ Tp Hồ Chí Minh, bạn có thể đón xe khách tại bến xe Miền Đông Mới để di chuyển đến Ninh Thuận với nhiều thương hiệu nhà xe nổi tiếng như: Như Quỳnh, Thiện Trí, An Anh,… với giá vé hợp lý.
Sau khi đến trung tâm thành phố Phan Rang bạn có thể chọn xe buýt Phương Trang, xe taxi, hay thuê xe máy tự lái,… để đến làng nghề dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp.
Trường hợp, không rành đường bạn hãy bật google map hay hỏi người dân địa phương, họ sẽ chỉ đường cho bạn một cách nhiệt tình.
3. Lịch sử của làng dệt Mỹ Nghiệp
– Làng nghề được hình thành từ thế kỷ VI, với tổ nghề là với tổ nghề là nữ thần Po Yang Inư Nagar (có nghĩa: mẹ xứ xở) của người dân Chăm Pa, có tên Chăm là Ca Klaing và tiếng Việt là Mỹ Nghiệp (có nghĩa: nơi sản sinh ra ngành nghề chuyên nghiệp)
– Tuy nhiên, những tấm vải thổ cẩm lúc bấy giờ chỉ được dệt với hoa văn vô cùng đơn giản. Vào thế kỷ 17, bà Ponagar đến vùng đất Panduranga và nhận thấy điều kiện thổ nhưỡng ở đây rất thích hợp để trồng bông và sản xuất tơ dệt vải thổ cẩm. Sau đó, bà đã truyền lại kỹ thuật dệt cho vợ chồng Ong Xa và bà Chaleng, người đã trở thành những người tiên phong trong việc phát triển nghề dệt thổ cẩm tại làng Chaleng (Mỹ Nghiệp ngày nay).
Nghề dệt thổ cẩm đã trở thành một nghề truyền thống mẹ truyền con nối tại làng Chaleng, đã góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế và văn hóa của đất nước. Đây là một trong những nét đẹp văn hóa đặc trưng của người Chăm và đáng được bảo tồn, giới thiệu đến thế hệ mai sau.
II. Những nét đặc sắc của làng dệt Mỹ Nghiệp
1. Quy trình dệt thổ cẩm xưa và nay
Nghề dệt thổ cẩm của đồng bào các dân tộc thiểu số ở Việt Nam, đặc biệt là người Chăm làng Mỹ Nghiệp ở Ninh Thuận, là một nghệ thuật đẹp đến đỉnh cao của tinh hoa. Mỗi dân tộc có sự thừa hưởng và phát triển riêng biệt từ các thế hệ trước đó, tạo nên sự đa dạng và độc đáo của từng sản phẩm thổ cẩm.
Từ xưa, trong quá trình sản xuất thổ cẩm, nghệ nhân phải thực hiện thủ công các công đoạn chuẩn bị nguyên liệu như trồng bông, tách hạt lấy bông, cán bông, kéo sợi, nhuộm màu và lên màu. Đặc biệt, công đoạn nhuộm màu là điều không thể thiếu, đó cũng chính là bí quyết gia truyền riêng của từng gia đình. Sau đó họ đem sợi để dệt thành phẩm.
Hiện nay, quy trình dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp của các nghệ nhân Chăm đã có sự thay đổi trong việc chuẩn bị nguyên liệu. Thay vì thực hiện các công đoạn thủ công như trước kia, họ sử dụng màu có sẵn trên thị trường với giá thành rẻ, màu sắc đa dạng và tiết kiệm được chi phí sản xuất. Điều này giúp họ có nhiều thời gian hơn để chăm chút cho từng sản phẩm thổ cẩm của mình tới tay người tiêu dùng.
Để tạo nên một sản phẩm đẹp và chất lượng, quá trình dệt trên khung vuông hay khung dài phải trải qua từ 2 đến 3 ngày. Các nghệ nhân cần phải luồng từng sợi chỉ trên khung dệt một cách cẩn thận và kết hợp với cây dao gỗ ép chặt từng sợi chỉ một cách điêu luyện, cùng với đôi bàn tay khéo léo để tạo ra những tác phẩm thổ cẩm đẹp mắt và công phu.
Với sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, sản phẩm thổ cẩm dân tộc Chăm vẫn giữ được sự độc đáo và tinh tế. Chắc chắn rằng khi sở hữu một tác phẩm thổ cẩm, bạn sẽ cảm nhận được vẻ đẹp và ý nghĩa của nó.
2. Các loại khung dệt thổ cẩm tại Mỹ Nghiệp
Mỹ Nghiệp là một trong những làng thổ cẩm nổi tiếng tại Ninh Thuận, nơi các nghệ nhân tài ba sử dụng 02 loại khung dệt gỗ để tạo ra những tác phẩm thổ cẩm độc đáo:
– Khung dệt cao: Được sử dụng để tạo ra những chi tiết nhỏ trên các sản phẩm lưu niệm như ví, túi xách, nón và balo,…
– Khung dệt thấp (ngồi): Tạo ra những tấm vải thổ cẩm hoa văn tinh xảo có kích thước lớn, đòi hỏi nghệ nhân phải có tay nghề cao, kinh nghiệm lâu năm tạo nên hoa văn tinh xảo và thổi hồn Chăm trong từng sản phẩm.
Có một đặc điểm rất đặc trưng của sản phẩm thổ cẩm từ làng dệt Mỹ Nghiệp đó chính là không có sản phẩm nào giống sản phẩm nào. Mỗi sản phẩm được dệt trên một khung dệt riêng và hoa văn được sáng tạo theo ý tưởng của nghệ nhân trong quá trình sản xuất. Đây chính là nét độc đáo của nghề dệt của làng Chăm Mỹ Nghiệp, mà hiện tại vẫn chưa có nghề dệt nào có thể làm được như vậy.
⇒ Xem thêm: Làng gốm Bàu Trúc Ninh Thuận – Nghệ thuật làm gốm cổ độc đáo đậm bản sắc văn hóa Chăm
III. Những trải nghiệm khi đến làng dệt Mỹ Nghiệp
Nếu bạn có dự định du lịch đến Ninh Thuận, đừng quên ghé qua làng nghề cổ xưa làng dệt thổ cẩm Mỹ Nghiệp. Tại đây, bạn sẽ được trải nghiệm cảm giác sống trong không gian văn hóa của người Chăm, hiểu hơn về đời sống thường ngày của họ và đặc biệt là nghệ thuật dệt thổ cẩm theo cách thức nguyên bản từ xưa.
Chiêm ngưỡng những sản phẩm thổ cẩm tuyệt đẹp và tận mắt nhìn thấy từng công đoạn để làm nên thành phẩm.
Được nghe những câu chuyện đầy thăng trầm của các nghệ nhân mang sứ mệnh gìn giữ và phát huy nét đẹp của nghề. Điều đặc biệt là bạn có thể trải nghiệm và thử sức với việc dệt thổ cẩm trên khung dệt.
Bên cạnh đó, con đường dẫn vào làng được trang trí bằng những nét vẽ với hoa văn độc đáo, nhiều màu sắc là những “background” độc lạ cho các tín đồ yêu thích sống ảo có những bức ảnh sống động.
Đây cũng là dịp để bạn có cơ hội được tìm hiểu về nét đẹp văn hóa độc đáo của đồng bào Chăm bạn nhé.
Lưu ý: Du khách được miễn phí vé vào tham quan.
IV. Mua gì làm quà khi đến làng dệt Mỹ Nghiệp
Nơi đây không chỉ đem lại cho bạn những trải nghiệm độc đáo, mà làng nghề Mỹ Nghiệp còn có vô số món quà lưu niệm thú vị như: những chiếc khăn choàng, tấm áo, giỏ xách, đôi giày, ví tiền, balo, túi dệt thổ cẩm,… với nhiều mẫu mã, màu sắc khác nhau để bạn lựa chọn làm quà dành tặng những người thân yêu, xem đây là cách lưu giữ kỷ niệm đẹp khi đến du lịch tại vùng đất đầy nắng và gió này.
Góp phần quan trong trong việc gìn giữ và bảo tồn nét đẹp văn hóa ở từng vùng miền.
V. Lời kết
Làng nghề truyền thống Mỹ Nghiệp là một trong những nét đẹp văn hóa độc đáo, niềm tự hào của người dân nơi đây, phản ánh đầy đủ những đặc trưng của cuộc sống, văn hóa và tôn giáo của người Chăm đang được gìn giữ và bảo tồn qua nhiều thế hệ.
Cùng với sự sáng tạo và kỹ năng kết hợp hoa văn, màu sắc rất tinh tế, mỗi tấm vải thổ cẩm ở đây đã trở thành một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, đóng góp vào sự đa dạng và phong phú của văn hóa dân tộc.
Hãy ghé thăm địa danh này ngay nhé, để trải nghiệm và cảm nhận vẻ đẹp qua từng sản phẩm!
