Nếu bạn tham gia Lễ hội Ramưwan, bạn sẽ được khám phá những phong tục truyền thống của người Chăm Bàni. Đây là một trong những lễ hội quan trọng nhất ở địa phương, và nổi tiếng trong lĩnh vực du lịch Ninh Thuận. Lễ hội này thu hút nhiều du khách tới để tìm hiểu về văn hóa và tín ngưỡng của địa phương này.

I. Giới thiệu về lễ hội Ramưwan dân tộc Chăm Bà Ni Ninh Thuận

1. Lễ hội Ramưwan là gì?

Từ “Ramưwan” trong tiếng Chăm xuất phát từ từ “Ramadan” trong tiếng Ả Rập, có nghĩa là tháng chín theo lịch âm của người Hồi giáo. Người Chăm gọi tháng này là “Ramưwan” hoặc “Tết Chăm Bàni”. Đây không chỉ là tháng chay niệm của người Chăm Awal mà còn của toàn bộ cộng đồng Hồi giáo trên thế giới. Tuy nhiên, lễ Ramưwan của người Chăm Bàni ở Ninh Thuận có những đặc trưng riêng biệt, giống như các lễ hội khác.

Khác với lễ Ramadan của cộng đồng Hồi giáo trên toàn cầu, người Chăm Bà Ni tổ chức lễ tảo mộ và cúng gia tiên trước khi vào chùa để thực hiện lễ chay niệm chính thức. Lễ hội Ramưwan của người Chăm Bà Ni bao gồm ba phần: lễ tảo mộ, lễ cúng gia tiên và lễ chay niệm tại thánh đường. Lễ tảo mộ là phần khởi đầu của tháng lễ Ramưwan, diễn ra vào cuối tháng 8 theo lịch Hồi. Tất cả các tộc họ tại các làng Chăm Bà Ni đều tham gia lễ tảo mộ. Lễ chay niệm chính thức trong chùa bắt đầu vào ngày 1/9 theo lịch Hồi.

Lễ hội Ramưwan là gì
Lễ hội Ramưwan là gì

Lễ Ramưwan của người Chăm Bàni có nhiều nét đặc trưng văn hóa Chăm, khác với lễ Ramadan của người Hồi giáo Islam. Trong lễ Ramưwan, người Chăm Bàni kết hợp các nghi lễ truyền thống như cúng gia tiên, cúng dâng gạo, cúng nữ thần và cả văn nghệ, thể thao để tạo nên một không khí vui tươi, sôi động.

Trước lễ Ramưwan, như người Chăm Bàlamôn, người Chăm Bàni cũng chuẩn bị nhiều món ăn truyền thống và bánh trái để mời khách. Với tinh thần hiếu khách, họ chào đón mọi người đến “chúc tết” một cách nhiệt tình và niềm nở. Mỗi lần có thêm người đến, bà con lại cảm thấy vui vẻ và hy vọng vào một năm mới đầy may mắn và hạnh phúc, với mùa màng bội thu, sức khỏe dồi dào, con cháu học giỏi và nhiều điều tốt đẹp trong cuộc sống

2. Lễ hội Ramưwan nguồn gốc có từ khi nào

Ở tỉnh Ninh Thuận, người Chăm sống theo ba tôn giáo khác nhau gồm: người Chăm Ahier theo đạo Bàlamôn, người Chăm Awal theo Hồi giáo Bàni và người Chăm theo Hồi giáo Islam. Vì sự khác nhau về tín ngưỡng, các cộng đồng này có các phong tục riêng biệt. Ví dụ, Lễ hội Kate Ninh Thuận chỉ được tổ chức bởi người Chăm Bàlamôn, trong khi lễ hội Ramưwan lại là của người Chăm Bàni và Islam.

Nguồn gốc lễ hội Ramưwan
Nguồn gốc lễ hội Ramưwan

Lễ hội Ramưwan hay còn được gọi là lễ tảo mộ của người Chăm Hồi Giáo ở tỉnh Ninh Thuận có nét đặc trưng riêng và được liên kết với những hoạt động có ý nghĩa về đạo lý, như uống nước nhớ nguồn và tôn vinh gia đình và tổ tiên. Lễ hội này đặt sự hiếu thảo lên hàng đầu và tạo cơ hội cho con cháu quây quần bên nhau, cũng như cho những người con xa xứ trở về quê hương. Tất cả cùng hòa vào không khí tưng bừng, náo nhiệt của lễ hội.

3. Lễ hội được tổ chức vào thời gian nào?

– Chủ nhật ngày 19/03/2023 Nao Ghur Garay Naih (Nghĩa Trang Xa Làng )

– Thứ hai ngày 20/3/2023 Nao Ghur Nduk ( Nghĩa Trang Cà Đú )

– Thứ ba ngày 21/3/2023 Nao Ghur Palei Drei (nghĩa trang trong làng và cúng tổ gia tiên dòng họ tại nhà)

– Thứ tư ngày 22/3/2023 cúng tổ gia tiên dòng họ tại nhà

– Thứ năm ngày 23/3/2023 các vị chức sắc vào chùa làm lễ cầu kinh và chay tịnh trong suốt một tháng

II. Những nghi thức đặc biệt của lễ hội Ramưwan của đồng bào Chăm Bà Ni

1. Tổ chức tảo mộ lễ Ramưwan 

Lễ tảo mộ là một phần rất quan trọng và đặc sắc của lễ hội Ramưwan. Nó kéo dài trong 3 ngày, bắt đầu từ những ngày cuối của tháng trước và kết thúc vào ngày đầu tiên của Tết Ramưwan.

Trong lễ tảo mộ, từng gia đình đến nghĩa trang để làm sạch và trang trí mộ cho người thân. Đối với người Chăm Bàni, mộ được xây dựng bằng những hòn đá tròn được xếp thành các hàng đều đặn. Các mộ được chôn cách đều nhau và hướng theo bắc-nam, trong đó hướng bắc là đầu và hướng nam là chân. Một số mộ được xây sát nhau, thậm chí có trường hợp chôn chồng lên nhau, cho nên chúng được xem là mộ chôn chung.

Lễ tảo mộ Ramưwan
Lễ tảo mộ Ramưwan

Khi đến lễ, những người có chức sắc sẽ làm sạch mộ và mời tổ tiên đến tham dự. Sau đó, cùng nhau đọc kinh cầu nguyện và tôn vinh tổ tiên bằng việc vái lạy và đặt trầu cau trên từng mộ. Mọi người sẽ chung tay cầu nguyện để xóm làng và những người còn sống được an nhàn và hạnh phúc. Khi lễ kết thúc, mọi người sẽ ngồi bên mộ để trò chuyện cùng nhau. Nhiều người sẽ khóc vì nhớ những người đã mất đi.

2. Lễ cúng gia tiên tại nhà của dân tộc Chăm Bà Ni

Sau khi tham gia lễ tảo mộ, người dân Chăm sẽ quay về nhà để tổ chức lễ cúng gia tiên. Tất cả các gia đình đều chuẩn bị mâm cúng với đồ ăn mặn và ngọt. Trong dịp này, các con trai cũng mang lễ vật về nhà để cúng. Sau khi bày biện xong mâm cúng, thầy Char sẽ tụng kinh và cúng cho từng người trong gia đình, mỗi người khoảng 10 phút. Sau đó, người Chăm Bàni sẽ tổ chức tiệc ăn tập thể cho bà con họ hàng và bạn bè.

Lễ cúng gia tiên Ramưwan đồng bao Chăm
Lễ cúng gia tiên Ramưwan đồng bao Chăm

Lễ hội Ramưwan của người Chăm theo đạo Hồi ở Ninh Thuận được tổ chức hàng năm từ giữa tháng 5 đến đầu tháng 6 theo Dương Lịch. Với truyền thống hiếu khách, người Chăm Bàni rất chào đón người đến chúc Tết và cả bà con gần xa. Gia đình nào có nhiều khách đến thì càng vui, vì năm mới sẽ đem lại may mắn, thành công và hạnh phúc cho gia đình.

3. Tháng tịnh chay lễ hội Ramưwan

Sau những ngày lễ hội vui tươi, các làng Chăm Bàni bắt đầu chuẩn bị cho tháng tịnh chay Ramưwan trang nghiêm. Lễ chay tịnh Ramưwan kéo dài từ ngày 1 đến ngày 30 của tháng 9 theo lịch Hồi. Ngày kết thúc được tổ chức rất long trọng tại thánh đường.

Nét độc đáo của lễ hội Ramuwan dân tộc Chăm Ninh Thuận
Nét độc đáo của lễ hội Ramuwan dân tộc Chăm Ninh Thuận

Trong tháng Ramưwan, các vị chức sắc Bàni sinh hoạt tại thánh đường chỉ được ăn uống sau khi mặt trời đã lặn. Các vị chức sắc đạo Bàni tin rằng thực hiện tháng tịnh chay sẽ làm cho thể xác và tinh thần trở nên trong sạch.

Mỗi người Chăm Bàni thường dành thời gian đến thánh đường để làm trong sạch tâm hồn, suy nghĩ về những việc đã làm trong năm qua, đánh giá bản thân và loại bỏ những suy nghĩ xấu để sống tốt hơn. Họ cũng cầu nguyện cho sự an lành trong năm mới.

Lễ hội Ramưwan, đặc biệt là lễ tảo mộ của người Chăm Bàni, là điểm đến hấp dẫn cho du khách và nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu về văn hóa đặc trưng này. Lễ hội thường diễn ra vào khoảng tháng 5 – đầu tháng 6 hàng năm và nếu bạn đến Ninh Thuận, đến làng Chăm Bàni để khám phá văn hóa độc đáo của miền đất nắng Phan Rang.

Bên dưới là những thông tin về lễ hội Ramưwan mà cẩm nang du lịch Ninhthuantravels muốn giới thiệu đến bạn. Nếu bạn có cơ hội, đừng bỏ lỡ cơ hội để tham gia lễ hội này cùng người Chăm Bàni nhé.

Mọi thông tin xin vui lòng liên hệ qua: 

CÔNG TY TNHH MTV ILACA
Trụ sở: 08 Nguyễn Tri Phương, K.K1, P. Mỹ Bình, Tp. Phan Rang – Tháp Chàm, Ninh Thuận.
Số Điện Thoại: 19008991 – 0888.246.685 (Điều hành Tour)
Email: infoilacatravel@gmail.com
Website: https://ilaca.vn/
Zalo:0888.246.685 (ILACA)